སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཚོ་སྔོན་དུ་རྟོག་ཞིབ་མཛད་སྐབས་ནན་གྱིས་བསྟན་དོན།“མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་དུ་སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ན་ཡང་ཧ་ཅང་ཉམས་ཞན་ཡིན་པས། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ཤུགས་སྣོན་པ་དང་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་ཤོས་མངོན་འགྱུར་བྱ་རྒྱུ་ནི་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ཡིན།” ང་ཚོས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཚོ་སྔོན་ལ་གདམས་པའི་མངགས་བཅོལ་ཡིད་ལ་བརྟན་པོར་ངེས་པར་བྱས་ནས། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པར་གོ་བ་གཏིང་ཟབ་ལེན་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ“རྒྱལ་དོན་གྱི་ཆེ་ཕྱོགས”ཡིད་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཨང་དང་པོར་འཇོག་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་སྒོས“རི་གཉིས”ཀྱི་བསྒྱུར་བཅོས་ལམ་བུ་འཚོལ་ཞིབ་ཧུར་ཐག་བྱས་ཐོག རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བརྟན་པོར་གཏོང་དགོས།

མཚོ་སྔོན་ནི“སའི་གོ་ལའི་སྣེ་གསུམ་པ”རུ་གནས་ཡོད་པས“གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ”དང“ཀྲུང་ཧྭའི་ཆུ་ལྕོག”ཏུ་འབོད་བཞིན་ཡོད། དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་གལ་ཆེན་ཡིན་པར་མ་ཟད། སའི་གོ་ལའི་ཕྱེད་བྱང་མའི་གནམ་གཤིས་ཚོར་སྐྱེན་གྱི་མགོ་འཛུགས་ས་དང་། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་སྙོམས་སྒྲིག་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བའི་ཡོ་བྱད་དང་མཐོ་གྲང་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་རང་བྱུང་དངོས་རིགས་ཐོན་ཁུངས་མཛོད་བཅས་ཀྱང་ཡིན། མཚོ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཡག་པོ་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དུས་ནམ་ཡང་དོ་ཁུར་གནང་བའི་གཙོ་གནད་ཅིག་ཡིན། 2016ལོའི་ཟླ3པར་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་ཆེན་གྱི་མཚོ་སྔོན་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་སྐབས། ཐོག་དང་པོར་མཚོ་སྔོན་གྱི“ཆེས་ཆེ་བ་གསུམ”གྱི་ཞིང་ཆེན་གྱི་གནས་མཚམས་གཏན་འཁེལ་གནང་བ་དང་། 2021ལོའི་ཟླ6པར་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཚོ་སྔོན་དུ་རྟོག་ཞིབ་མཛད་སྐབས་མཚོ་སྔོན་གྱི“སྔར་བས་གལ་ཆེ་བ་གསུམ”གྱི་འཐབ་ཇུས་གོ་གནས་རྒྱས་བཤད་གཏིང་ཟབ་མཛད་དེ། མཚོ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཡག་པོ་བྱ་རྒྱུ་དེ“རྒྱལ་དོན་གྱི་ཆེ་ཕྱོགས”ཡིན་ཞེས་ནན་གྱིས་བསྟན། 　སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཚོ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་གནང་བ་དེས་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྲོག་ཤིང་ཡིན་པའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་མཚོ་སྔོན་གྱིས་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་པར་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་གནང་བ་དང་། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཡིན་པ། ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་བཅངས་ཡོད་པ་བཅས་གསལ་པོར་མཚོན་ཡོད། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུ་དང་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་གིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མངགས་བཅོལ་ཡིད་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་ཏེ།“ཀྲུང་ཧྭའི་ཆུ་ལྕོག”གི་སྲུང་སྐྱོང་མཁན་ཡིན་པའི་འགན་འཁྲི་གལ་ཆེན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཁུར་ནས་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་གྱི་མཐོ་ས་བསྐྲུན་པར་ཤུགས་བཏོན་པ་དང་།རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་དེ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མདུན་གྲལ་དུ་བསྐྱོད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ལ། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་དེ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་གླིང་སྐོར་དང་པོ་དང་རྒྱ་ཁྱོན་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་པའི་ཁར། མདོ་ལ་རིང་མོ་དང་མཚོ་སྔོན་པོ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་མགྱོགས་མྱུར་གྱིས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གསུམ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཀྱིན་པའི་ཞིང་ཆེན་གཅིག་པུར་འགྱུར་དུ་བཅུག་ནས། བཞུར་རྒྱུན་གཙོ་བོའི་འགན་འཁྲི་མཚོན་ཞིང་གཙང་བོའི་མགོ་ཁུངས་ལ་བྱས་རྗེས་བཞག་ཡོད།

མངགས་བཅོལ་ཡིད་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་པར་ལངས་གནས་སྔར་ལས་མཐོ་ཞིང་མཐོང་རྒྱ་སྔར་ལས་ཡངས་ལ། ཤུགས་ཚད་སྔར་ལས་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་འཐབ་ལམ་གསར་པའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་བར་ཇུས་འགོད་དང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་དམིགས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ནན་ཏན་བྱེད་པ། གཙོ་གཞི་བྱེད་ནུས་ཁུལ་གྱི་འཆར་འགོད་བླང་བྱ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བཅས་བྱས་ཏེ། མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་དེ་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་གྱི་མཐོ་ས་ཞིག་ཏུ་བསྐྲུན་དགོས། རི་ཆུ་ནགས་ཞིང་དང་། མཚོ་དང་མཚེའུ། རྩྭ་ཐང་དང་བྱེ་མ་བཅས་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་སྲུང་སྐྱོབ་དང་བརྒྱུད་རིམ་ལྡན་པའི་བཅོས་སྐྱོང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་གལ་ཆེན་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོ་བྱེད་པའི་ལས་གཞི་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་སྟེ། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཕན་འབྲས་སྲ་བརྟན་དང་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། གལ་ཆེན་ནང་གི་འགངས་ཆེན་ནི་གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་ཏེ“ཀྲུང་ཧྭའི་ཆུ་ལྕོག”འདིར་སྲུང་སྐྱོབ་ལེགས་པོ་བྱེད་པ་དང་། སྣ་མང་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེ་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་ནས་ཆུ་ཁུངས་གསོ་སྐྱོང་ནུས་པ་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གཙོ་གཞི་ཡིན་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་གྱི་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་རང་བཞིན་དང་འཛམ་གླིང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ལྡན་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་གྱི་དཔེ་མཚོན་གཏོད་དགོས། སྲིད་དོན་བྱས་རྗེས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡང་དག་འཛུགས་པ་དང་ལག་ལེན་བསྟར་ནས། ད་ལྟའི་ཁེ་ཕན་ཙམ་གྱི“གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ”མི་བརྩོན་པར་མི་རབས་རྗེས་མར“མངོན་མེད་གྲུབ་འབྲས”མང་ཙམ་གསར་སྐྲུན་བྱས་ཏེ། ཁྱབ་ཁོངས་གཙོ་གནད་ཀྱི་ནུས་རྒྱུ་གྲོན་ཆུང་དང་ཐཱན་ཉུང་དུ་གཏོང་བར་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ལེགས་ཤོས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། ནུས་ཁུངས་མ་ལག་གསར་པ་མགྱོགས་མྱུར་གྱིས་འཛུགས་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། “རི་གཉིས”ཀྱི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོར་བཏང་ནས་སྤུས་མཐོའི་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་འདེགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་ལ་འགན་འཁུར་བ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལ་འགན་འཁུར་བའི་ཁག་ཁུར་གྱིས་དོན་འཁྱོལ་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ“སའི་གོ་ལའི་སྣེ་གསུམ་པའི”སྐྱེ་ཁམས་དངོས་གནས་སྲུང་སྐྱོབ་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས།

ཤེས་པ་ཇི་ཙམ་གསལ་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས། ང་ཚོས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཚོ་སྔོན་ལ་བཏོན་པའི་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ལངས་གནས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མངགས་བཅོལ། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རེ་བཞག་ཆེན་པོ། མདུན་སྐྱོད་ཀྱི་སྐུལ་ལྕག་བཅས་གསོན་ཉམས་དོད་པའི་ཡུན་རིང་ལག་ལེན་དུ་བསྒྱུར་ནས། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱིས“ཀྲུང་ཧྭའི་ཆུ་ལྕོག”གི་སྲུང་སྐྱོང་མཁན་བྱས་ཏེ་རི་སྔོ་ཆུ་དྭངས་ནི་ནམ་ཡང་མཚོ་སྔོན་གྱི་ལེགས་ཆ་དང་གཟི་བརྗིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་དགོས། །